Thời Lê Sơ

Thời Lê Sơ trị vì thế non sông tao trong tầm 100 năm (1428-1527), trải qua quýt 10 đời vua, bao gồm: - Lê Thái Tổ (1428-1433) - Lê Thái Tông (1434-1442) - Lê Nhân Tông (1443-1459) - Lê Thánh Tông (1460-1497) - Lê Hiến Tông (1497-1504) - Lê Túc Tông (1504) - Lê Uy Mục (1505-1509) - Lê Tương Dực (1510-1516) - Lê Chiêu Tông (1516-1522) - Lê Cung Hoàng (1522-1527)

♦ Lê Thái Tổ (1428-1433):

Xem thêm: vẽ người lái đò

Niên hiệu: Thuận Thiên.

Ông tổ dựng nghiệp trước tiên của mình Lê ở Lam Sơn -Thanh Hoá là Lê Hối. Vốn là một trong người hóa học phác hoạ, hiền lành hậu, không nhiều thưa tuy nhiên cụ lại là kẻ nắm rõ sâu sắc xa thẳm “có thể đoán biết vụ việc kể từ khi còn ko hình thành”. Người phụ vương sinh rời khỏi Lê Lợi huý là Khoáng, là người dân có chí khí và hào hiệp, thông thường nuôi chăm sóc tân khách hàng, thương yêu thương dân bọn chúng, chu cung cấp người nghèo nàn, chung người hoán vị nàn trở ngại, vì vậy cả vùng đều kính phục cụ.

Lê Lợi sinh ngày 6 mon 8 năm Ất Sửu (10 mon 9 năm 1385) là nam nhi loại 3 và cũng chính là con cái út ít nhập căn nhà. Ngay kể từ lúc còn cực kỳ trẻ con. Lê Lợi tiếp tục trầm trồ là kẻ mưu trí dũng lược, đức phỏng rộng lớn người.

Mùa xuân năm Mậu Tuất (1418), Lê Lợi cùng theo với những người dân đồng chí đầu tiên dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn xưng là Bình Ðịnh Vương, truyền hịch lên đường từng nước lôi kéo dân chúng đồng lòng đứng bên dưới cờ khởi nghĩa tiến công giặc cứu vãn nước với lực lượng thuở đầu không thực sự 2000 người, “cơm ăn thì sớm tối ko được nhì bữa, áo khoác thì đông đúc hè có duy nhất một manh, vũ khí thì thiệt tay không”, nên đối địch với cùng 1 quân thù phần đông với chuẩn bị tương đối đầy đủ của giặc, nghĩa binh rất nhiều lần bị vây khốn có những lúc lương lậu cạn sản phẩm tuần Lê Lợi nên cho tới thịt cả voi chiến và ngựa của chủ yếu bản thân nhằm nuôi quân. bằng phẳng lối tiến công “Lấy không nhiều địch nhiều, cả vây trở nên và khử viện bởi vì những thắng lợi đưa ra quyết định ở Chi Lăng-Xương Giang, Cần Trạm chi phí khử hàng trăm vạn viện binh tương hỗ giặc, sau cuối quân group Lam Sơn tiếp tục buộc giặc Minh trong những trở nên Ðông Quan, Tây Ðô, Cổ Lộng, Chí Linh nên đầu hàng”.

Ngày 10 mon chạp năm Ðinh Mùi (1427), bên trên một vị trí ở ngay gần trở nên Ðông Quan, Vương Thông - Viên tướng mạo lãnh đạo lực lượng xâm lăng Minh tiếp tục nên tuyên thệ: xin xỏ rút không còn quân về nước.

Ngày 29 mon 12 năm bại, bại binh bại chính thức rút, cho tới ngày mùng 3 mon một năm Mậu Thân (1428) những bóng hình sau cuối của quân Minh đã biết thành quét dọn ngoài khu vực.

Thế là sau nhì mươi năm sinh sống bên dưới ách đô hộ nước ngoài bang, non sông lại dành riêng song lập.

Do mức độ nghiền của phòng Minh và cũng chính là sách lược mềm mỏng của lãnh tụ Lam Sơn, bên trên danh nghĩa Lê Lợi, vẫn phải yêu cầu cầu phong cho tới con cái con cháu bọn họ Trần là Trần Cảo thực hiện vua. Nhưng năm Mậu Thân (1428), Trần Cảo tự động cho chính bản thân không tồn tại công gì nhập cuộc giải tỏa non sông và lại lưu giữ ngôi vua vẫn thông thường áy náy ko yên tĩnh, bèn cưỡi thuyền rời khỏi biển cả, chạy nhập châu Ngọc Ma (Thanh Hoá). Quân của Lê Lợi đuổi theo kịp dẫn về bên, cho tới tu dung dịch độc bị tiêu diệt, triều đình căn nhà Lê sai thực hiện tang lễ cực kỳ hậu theo đòi nghi vấn lễ một ông vua: Ngày 15 tháng bốn năm Mậu Thân (1428) Lê Lợi đầu tiên đăng vương vua bên trên năng lượng điện Kính Thiên, trở nên Ðông Ðô (tức Hà nội), xưng là “Thuận thiên quá vận Duệ văn Anh Vũ đại vương”, mệnh danh nước là Ðại Việt, thay đổi niên hiệu, đại xá thiên hạ, ban bài xích cáo Bình Ngô. Khi bại ông tiếp tục 43 tuổi hạc. Ðây là việc mở màn 1 thời kỳ song lập, lâu nhiều năm nhất nhập lịch sử hào hùng VN, nhằm không khiến sự mệt mỏi với căn nhà Minh. Lê Lợi ko xưng Ðế nhưng mà chỉ tự động xưng Vương.

Mặc mặc dù chỉ ở ngôi cộc ngủi được với 6 năm tuy nhiên những việc thực hiện của ông vua này còn có chân thành và ý nghĩa bịa đặt chân móng vững chãi cho tất cả một triều đại và nền song lập phồn vinh của vương quốc Ðại Việt. Việc thực hiện trước tiên của Lê Thái Tổ là bàn lăm le luật mệnh lệnh. Nhà vua rời khỏi mệnh lệnh cho những quan: Tư Không, Tư Ðồ, Tư Mã, Thiếu uý, Hành hiển bàn lăm le luật mệnh lệnh trị quân dân. Nhờ nỗ lực bại, 2 năm sau (1430) Lê Thái Tổ tiếp tục cho tới phát hành những điều luật trước tiên của triều đại bản thân.

Từ những đơn vị chức năng hành chủ yếu theo đòi chính sách quận thị xã của phòng Minh, căn nhà Lê lại phân chia đơn vị chức năng hành chủ yếu VN trở nên 5 đạo, bịa đặt những chức vệ quân, tổng quản ngại, hành khiển... ở xã bịa đặt xã quan liêu. Sở máy hành chủ yếu này tiếp tục càng ngày càng được hoàn hảo nhập những đời vua sau, nó thực sự chung việc quản lý và vận hành và điều hành và quản lý non sông.

Một non sông sinh sống đa phần bởi vì nông nghiệp, việc bình phục cải cách và phát triển nông nghiệp cũng khá được Lê Thái Tổ quan trọng quan hoài, tức thì từ thời điểm năm đầu đăng vương, ông tiếp tục cho tới kiểm kê hộ khẩu, thực hiện bong điền, bong hộ, bịa đặt hạ tầng nhằm tổ chức chính sách quân điền.

Ðể tuyển chọn lựa chọn nhân tài và gia tăng cỗ máy thống trị, căn nhà Lê không chỉ có quan hoài cho tới việc cầu hiền lành bằng phương pháp tiến thủ cử mà còn phải đưa ra những khoa ganh đua. Dưới thời Lê Thái Tổ tiếp tục chính thức hé những khoa ganh đua nhằm lựa lựa chọn những nhân tài. Vua Lê Thái Tổ còn quan trọng quan hoài cho tới việc bình lăm le và gia tăng miền biên giới phía Bắc và Tây Bắc. Nhà vua từng đích thân thuộc cố kỉnh quân tiến thủ trực tiếp nhập tận hang ổ một lực lượng chống đối, bịa đặt khu đất bại trở nên châu thị xã và ghi nhập bạn dạng vật vương quốc.

Về mặt mũi đối nước ngoài, Lê Thái Tổ rất nhiều lần cử những đoàn sứ cỗ quý phái Trung Quốc để tại vị ông tơ bang gửi gắm thông thường với căn nhà Minh, khôn khéo giải quyết và xử lý những sách nhiễu của phòng Minh về sự lập con cái con cháu căn nhà Trần và yếu tố tù binh cuộc chiến tranh... Ngày 22 mon 8 năm Quý Sửu (1433) căn nhà vua băng ở Tẩm năng lượng điện, tận hưởng lâu 49 tuổi hạc. Vua Lê Thái Tổ với nhì người nam nhi là Quận Ai Vương Tư Tề là con cái của Trịnh Thần Phi và Hoàng Thái tử Nguyên Long là nam nhi của Phạm Thị Ngọc Trần. Nhà vua truyền ngôi cho tới con cái loại là Hoàng Thái tử Nguyên Long.

Thái Tổ Phạm hoàng hậu

Bà bọn họ Phạm, huý là Ngọc Trần, người xã Quần Lại, thị xã Lôi Dương. Thanh Hoá. Bà là một trong nhập số những bà phu nhân của Lê Lợi. Khi Lê Lợi mới nhất khởi nghĩa tiến công giặc Minh nên dịch chuyển luôn luôn, ko yên tĩnh một nơi nào, bà lặn lội theo đòi hầu, trải trải qua nhiều gian truân. Bà sinh rời khỏi Nguyên Long (vua Thái Tông sau này) nhập mùa đông năm Quý Mão (1423), tức là nhập năm loại 6 của cuộc khởi nghĩa.

♦ Lê Thái Tông(1434-1442):

Niên hiệu:
- Thiệu Bình (1434-1439);
- Ðại Báo (1439-1442).

Lê Thái Tông thương hiệu huý là Nguyên Long, sinh ngày đôi mươi mon 11 năm Quý Mão (1423), là con cái loại nhì của Lê Thái Tổ. Lên ngôi vua ngày 8 mon 9 năm Quý Sửu (1433), lấy niên hiệu là Thiệu Bình. Khi đăng vương căn nhà vua mới nhất 11 tuổi hạc, tuy nhiên ko cần thiết Mẫu hậu che rèm nghe việc nhưng mà tự động bản thân điều hành và quản lý toàn bộ việc làm triều đình. Các căn nhà viết lách sử người nào cũng phán xét “vua tư hóa học thông minh tinh anh khôn; khi cố kỉnh quyền chính: nhập ngăn chặn kẻ cường thần, ngoài dẹp yên tĩnh những manh động. Trọng đạo, chuộng Nho, bịa đặt khoa ganh đua lựa chọn kẻ sĩ, chế lễ nhạc, rõ ràng chủ yếu hình; văn vật bùng cháy đầy đủ cả, xứng đáng tán tụng là vua hiền”. Chính bên dưới thời vua Thái Tông, nhập năm Thiệu Bình loại 5, tổ chức triển khai ganh đua Hương ở những đạo và năm tiếp theo tổ chức triển khai ganh đua hội bên trên Kinh đô. Từ bại hé Output lệ cứ tía năm một đợt ganh đua thực hiện lệ thông thường. Cũng chủ yếu bên dưới triều vua này, nhập năm Nhâm Tuất (1442) chính thức rời khỏi mệnh lệnh dựng bia ghi thương hiệu những tiến sỹ.

Một trong mỗi sự khiếu nại bi thảm nhất bên dưới triều Lê là chết choc đột ngột của vua Thái Tông và kéo theo đòi nó là vụ án oan trái giáng xuống Nguyễn Trãi và mái ấm gia đình ông nhập mon 8 năm Nhâm Tuất (1442) nhưng mà trần giới vẫn gọi là vụ án Lệ Chi Viên (vụ án vườn vải).

Ngày 27 mon 7 năm Nhâm Tuất (1442) vua lên đường tuần ở miền đông đúc duyệt quan liêu ở trở nên Chế Linh, Nguyễn Trãi đón vua ngự ở miếu Côn Sơn, điểm ở của Nguyễn Trãi. Ngày 4 mon 8 vua về cho tới Lệ Chi Viên nằm trong thị xã Gia Ðịnh (nay nằm trong thị xã Gia Lương, Bắc Ninh). Cùng lên đường với vua với Nguyễn Thị Lộ, một người thiếp của Nguyễn Trãi lúc đó tiếp tục nhập tuổi hạc 40 được vua Thái Tông yêu thương quý vì thế vẻ đẹp, văn học hoặc, luôn luôn được nhập sát bên vua. Khi về cho tới Lệ Chi Viên, vua thức trong cả tối với Nguyễn Thị Lộ rồi bỏ xác, thời điểm hiện tại ông mới nhất đôi mươi tuổi hạc. Các quan liêu kín đáo trả tử thi vua về, ngày 6 mon 8 mới nhất cho tới kinh sư, nửa tối nhập cho tới cung mới nhất trị tang. Triều đình tiếp tục quy cho tới Nguyễn Thị Lộ tội thịt vua. Ngày 12 mon 8 năm bại (1442), những đại thần nhận di mệnh là Trịnh Khải, Nguyễn Xí, Lê Thụ cùng theo với Lê Liệt, Lê Bôi tôn Hoàng tử Băng Cơ lên nối ngôi. Nguyễn Trãi và mái ấm gia đình bị án chu di tam tộc.

Lê Thái Tông trị vì thế nhập 9 năm, bịa đặt niên hiệu nhì lần: Thiệu Bình (1434-1439); Ðại chỉ bảo (1440-1442).

♦ Lê Nhân Tông(1443-1459):

Niên Hiệu:
- Ðại Hoà (1443-1453);
- Diên Ninh (1454-1459).

Khi vua Lê Thái Tông tuy vậy mới nhất với đôi mươi tuổi hạc, tuy nhiên khi rơi rụng lên đường tiếp tục kịp nhằm lại tứ người nam nhi vì thế tứ bà phu nhân sinh ra: Bà Chiêu Nghi bọn họ Dương sinh rời khỏi Lê Ðức hầu Nghi Dân: Bà Thần Phị bọn họ Nguyễn sinh rời khỏi hoàng tử Băng Cơ (sau này là vua Nhân Tông) bà Tiệp Dư bọn họ Ngô sinh rời khỏi Tư Thành (sau là vua Thánh Tông) và một bà phu nhân không giống sinh rời khỏi Cung vương vãi Khắc Xương.

Như vậy vua Lê Nhân Tông cũng ko nên là con cái trưởng của vua Thái Tông. Ông Huý là Bang Cơ là nam nhi loại 3 của Thái Tông... Mẹ là Tuyên Từ Hoàng Thái Hậu bọn họ Nguyễn (sau này mới nhất phong), huý anh là Anh, người xã Cha Vệ thị xã Ðông Sơn (Thanh Hoá). Bang Cơ sinh ngày 9 mon 6 năm Tân Dậu (1441) cho tới ngày 16 mon 11 năm Tân Dậu (1941) được lập thực hiện Hoàng hoàng thái tử, và ngày 12 mon 8 năm Nhâm Tuất (1442) được đăng vương vua thay đổi niên hiệu là Ðại Hoà. Khi đăng vương vua mới nhất lên 2 tuổi hạc, Thái hậu nên buông rèm nghe chính vì sự, tạm thời quyết đoán việc nước. May thay cho Thái Hậu là kẻ nhiệt tình bảo lãnh, tin tưởng đại thần, theo đòi sử dụng phép tắc sẵn với trong tầm rộng lớn 10 năm chung ấu chúa, nội địa bình yên tĩnh. Tháng 11 năm Quý Dậu (1453), vua lên 12 tuổi hạc rất có thể tự động coi được chính vì sự. Thái hậu trả lại quyền chủ yếu cho tới vua rồi tháo lui về ở cung riêng biệt. Khi tự động bản thân rời khỏi cho tới chính vì sự, vua thay đổi niên hiệu là Diên Ninh, đại xá cho tới thiên hạ. Người đời bấy giờ không còn lời nói ca tụng đức phỏng và tài năng của vua và Thái Hậu.

Khi Chiêm Thành nhì đợt lấn cướp Hoá Châu thì sai tướng mạo đem quân lên đường tiến công, thịt được vua Chiêm là Tắc Cai, nước rộng lớn kinh uy, nước nhỏ mến đức. Phàm chính vì sự đều làm theo phép tắc cũ, đều phải có phép tắc sẵn, sai đình thần họp bàn toàn bộ rồi mới nhất ganh đua hành; cho nên vì thế chủ yếu trị hoặc giáo hoá đảm bảo chất lượng, từng rời khỏi tứ biển cả trăm bọn họ đều mến đức, đời được yên bình.

Chính bên dưới thời vua Nhân Tông năm Quý Hợi (1455), triều đình sai Phan Phù Tiên biên soạn Ðại Việt sử ký, viết lách tiếp quyển sử của thời Trần kể từ Trần Thái Tông cho tới khi người Minh về nước.

Nhưng tuy vậy là một trong ông vua sáng sủa và nhân kể từ, tuy nhiên vì thế ko tuân theo đòi qui định dòng sản phẩm đích nên mùa Ðông năm Kỷ Mão (1459), Tỉnh Lạng Sơn Vương Nghi Dân (là anh vua Nhân Tông) đang được tối bắc thang nhập tận nhập cung cấm, vua và Tuyên Từ Hoàng thái hậu bị thịt. Khi bại vua mới nhất 19 tuổi hạc, ở ngôi được 17 năm. Ðặt niên hiệu nhì đợt.

Nghi Dân tự động lập thực hiện vua tuy nhiên chỉ 8 mon sau lại bị những đại thần là Nguyễn Xí, Ðinh Liệt xướng nghĩa thịt bọn phản nghịch tặc giáng Nghi Dân xuống tước đoạt hầu rồi lần lập một người thành viên khác của Thái Tông lên thực hiện vua, này đó là vua Lê Thánh Tông.

♦ Lê Thánh Tông(1460-1497):

Niên hiệu:
- Quang Thuận (1460-1469);
- Hồng Ðức (1470-1497).

Lê Thánh Tông là một trong trong mỗi ông vua ở ngôi lâu nhất nhập lịch sử hào hùng những ông vua nước ta (38 năm). Nhưng điều kỷ niệm ko nên vì thế ông ở ngôi lâu, (Lê Hiển Tông ở ngôi-47 năm), nhưng mà vì thế những góp sức của triều vua này nhập cuộc sống từng mặt mũi của vương quốc Ðại Việt thời ấy.

Lê Thánh Tông thương hiệu tự động là Tư Thành, lại mang tên nữa Hạo, là nam nhi loại tư và cũng chính là con cái út ít của vua Thái Tông, sinh ngày đôi mươi mon 7 năm Nhâm Tuất (1442). Mẹ là Ngô Thị Ngọc Dao, phụ nữ của Thái chỉ bảo Ngô Tử, một trong mỗi công thần khai quốc của phòng Lê, người xã Ðông Bàng, thị xã Yên Ðịnh (Thanh Hoá).

Sống thân thuộc vùng dân gian trá kể từ nhỏ cho tới năm lên 4 tuổi hạc, u Nhân Tông buông rèm nghe chính vì sự, mới nhất cho tới đón Tư Thành về phong thực hiện Bình Nguyên Vương, cho tới ở trong nhà Phiến nhằm từng ngày nằm trong vua Nhân Tông và những phiên vương vãi không giống học hành bên trên toà Kinh Diên.

Khi Nghi Dân, con cái cả của vua Thái Tông trước bại bị biếm truất rồi thủ đoạn thoán đoạt rồi thịt u con cái Bang Cơ (vua Nhân Tông) đăng vương vua, lại phong Tư Thành thực hiện Gia Vương và vẫn cho tới ở trong nhà Tây ở nhập nội năng lượng điện. Khi Nghi Dân bị lật sụp đổ, nhập triều với người bàn lập Tư Thành thực hiện vua tuy nhiên một viên quan liêu là Lê Lăng can rằng: Tư Thành còn tồn tại một người anh nữa là Cung Vương Khắc Xương, tránh việc quăng quật anh lập em, dẫm lại vết xe cộ sụp đổ Nghi Dân-Bang Cơ, triều thần cho tới đón Cung Vương, tuy vậy ông này kể từ chối. Khi bại bọn họ mới nhất rước Tư Thành đăng vương, bấy giờ ông vừa vặn tròn xoe 18 tuổi hạc.

Trị vì thế non sông năm Hồng Ðức loại 27 năm Bính Thìn (1496) vua bị mệt nhọc tuy nhiên tự động giải quyết và xử lý những việc cần thiết. Tháng giêng năm tiếp theo vua càng mệt nhọc nặng nề rồi rơi rụng.

Lê Thánh Tông lâu 56 tuổi hạc và là một trong trong mỗi ông vua có tương đối nhiều phu nhân và nhiều con: 14 người nam nhi và đôi mươi người phụ nữ. Nhìn toàn viên cuộc sống ông vua này là một trong cuộc sống sinh hoạt sôi sục bên trên thật nhiều nghành nghề dịch vụ nhưng mà mặt mũi nào thì cũng trầm trồ tài tình. Người đương thời từng nhận xét: “Vua kể từ trời cao siêu, anh minh quyết đoán, với hung tài lược, võ đảm bảo chất lượng văn hoặc, nhưng mà thánh học tập rất siêng năng, tay ko khi nào là tách cuốn sách. Các sách kinh sử, lịch toán, những việc thánh thần, dòng sản phẩm gì rồi cũng tinh anh thông, Văn thơ thì hoặc là hơn cả những quan liêu văn học”. Nhờ này mà bên dưới thời trị vì thế của ông vua này, vương quốc Ðại Việt tiếp tục đạt được sự cải cách và phát triển bùng cháy về từng mặt mũi.

Lê Thánh Tông là kẻ khẩn thiết với hòa bình vương quốc. Ông từng với lời nói nổi tiếng: “Một thước núi, một tấc sông cũng của tao có lẽ rằng nào là tự ý vứt vứt đi được. Nếu người nào là dám mang 1 thước, một tấc khu đất của vua Thái Tổ nhằm thực hiện bùi nhùi cho tới giặc thì người bại sẽ ảnh hưởng trừng phạt nặng”. Chính bên dưới thời Lê Thánh Tông, bạn dạng vật trước tiên của vương quốc Ðại Việt đang được triển khai xong.

Bộ máy giang san TW tập dượt quyền bên dưới triều Lê Thánh Tông đã đi đến nút trả bị, kể từ TW xuống cho tới xã. Thế lực của đại quý tộc bị giới hạn, thay cho nhập bại là việc tham ô chủ yếu của đẳng cấp sĩ phu đạo nho được tuyển chọn lựa bởi vì tuyến đường ganh đua cử.

Về lập pháp, đó cũng là thời đại tiếp tục phát hành cỗ luật Hồng Ðức phổ biến có tên hiệu vua Lê Thánh Tông. Các triều đại trước: Lý, Trần đều phải có biên soạn luật của tớ, tuy vậy vì thế cuộc chiến tranh, tao loạn đã biết thành rơi rụng không còn vì vậy luật Hồng Ðức còn sót lại cho tới ni là một trong trong mỗi cỗ luật hoàn hảo và có tương đối nhiều điểm tiến thủ cỗ nhất nhập lịch sử hào hùng phong loài kiến VN.

Dưới triều Lê Thánh Tông, cũng chính là thời kỳ nhưng mà tư tưởng trọng nông và chính sách quân điền được công bố và thực hành tương đối đầy đủ nhất. Các đời sau chỉ lấy bại thực hiện khuôn mực.

Việc dạy dỗ thi tuyển thì bên dưới đời ông vua này cũng khá được xem như là thịnh đoạt nhất nhập lịch sử hào hùng dạy dỗ và khoa cử thời phong loài kiến nước ta, việc học tập vì thế giang san tổ chức triển khai được tăng cường, mặt khác việc học tập nhập dân gian trá vì thế cá nhân hé ngôi trường cũng khá được khuyến nghị. Nhà vua cho tới không ngừng mở rộng căn nhà Thái học tập và ngôi trường Văn Miếu. Các tiến sỹ ganh đua đỗ ngoài các việc được tương khắc thương hiệu nhập bia đá (đã được chính thức từ thời điểm năm 1442 thời Lê Thái Tông) và được dự lễ xướng danh cực kỳ trọng thể, được trêo thương hiệu bảng vàng và cung cấp ngựa, ban áo nón cờ biểu nhằm vinh quy...

Bản thân thuộc vua Lê Thánh Tông cũng là một trong căn nhà văn hoá lớn: Ông là một trong thi sĩ rộng lớn và là kẻ rất siêng năng lo phiền cho tới việc trước thuật. Trong thời ông, nhiều dự án công trình biên soạn với tầm cỡ được tổ chức như Ðại Việt sử ký toàn thư hoàn trở nên năm Kỷ Hợi (1479), Thiên Nam dư hạ tập dượt một dự án công trình với tính bách khoa rộng lớn trước tiên, rộng lớn 100 bài xích thơ của Nguyễn Trãi cũng khá được thuế tầm nhập thời hạn này. Lê Thánh Tông là kẻ tiếp tục giải dòng sản phẩm oan của Nguyễn Trãi, cho tới lần con cái con cháu còn sinh sống sót và rời khỏi mệnh lệnh thuế tầm thơ văn của Ức Trai.

Lê Thánh Tông tự động lập rời khỏi hội Tao Ðàn bao gồm 28 ông tiến sỹ đảm bảo chất lượng thơ văn nhất nước thời bại gọi là “Tao Ðàn nhị thập chén tú” vì thế chủ yếu Lê Thánh Tông thực hiện nguyên suý. Khối lượng sáng sủa tác của Lê Thánh Tông và hội Tao Ðàn rất rộng, và toạ lạc cực kỳ quan trọng.

Lê Thánh Tông không chỉ có là ông vua lênh láng tài năng và hăng hái với toàn bộ những trở nên tựu nổi trội bên dưới thời trị vì thế của ông nhưng mà thương hiệu tuổi hạc ông ko thể nhòa nhập lịch sử hào hùng và nền văn hoá nước căn nhà.

Lê Thánh Tông thực hiện vua 38 năm bịa đặt niên hiệu nhì đợt.

♦ Lê Hiến Tông(1497-1504):

Niên Hiệu: Cảnh Thống.
Vua Lê Hiến Tông thương hiệu huý là Tranh, lại sở hữu huý là Huy, là con cái trưởng của Thánh Tông, sinh ngày 10 mon 8 năm Tân Tỵ (1461), u là Trường lạc Thánh Từ Hoàng thái hậu, bọn họ Nguyễn, huý là Hằng, đứa ở mùi hương Gia Mưu nước ngoài trang, thị xã Tống Sơn (Thanh Hoá), phụ nữ loại nhì của thái uý Trình quốc công Ðức Trung.

Tranh là con cái cầu tự động bên trên am Từ Công (Từ Ðạo Hạnh) bên trên núi Phật Tích, sinh rời khỏi tiếp tục với vóc dáng thiên tử, mũi cao, mặt mũi dragon, vẻ người đứng đắn, xinh tươi không giống thông thường, được Thánh Tông cực kỳ yêu thương quý. Năm Quang Thuận loại 3 - năm Nhâm Ngọ (1462) Tranh được lập thực hiện Hoàng hoàng thái tử.

Vua phụ vương ở ngôi cho tới 38 năm nên Thái tử ở ngôi Ðông cung lâu (38 năm), vì vậy khi được lên nối ngôi, ông tiếp tục ở tuổi hạc chín chắn và trải đời (36 tuổi). Trong thời hạn 7 năm cố kỉnh quyền chủ yếu, ông không tồn tại gì tạo nên đối với triều vua trước. Trước một ngôi sao sáng sáng sủa chói ông vua con cái này đơn thuần một chiếc bóng.

Ông là kẻ chú ý quan trọng cho tới việc thực hiện thuỷ lợi, đỡ đần đảm bảo an toàn kênh mương. Mỗi xã cho tới bịa đặt một xã trưởng thường xuyên nom coi việc nông trang, làm đồng, trồng dâu, chăn tằm. Cũng bên dưới thời vua này được chấp nhận quân group và công tượng thay cho phiên nhau mon 6, mon 10 phân chia 50% về làm đồng. Ông cũng lưu ý cho tới dạy dỗ quan liêu lại chống thói quan liêu liêu và tham ô nhũng...

Vua Lê Hiến Tông trị vì thế 7 năm tuy nhiên là ông vua sau cuối của triều Lê Sơ còn giữ vị những trở nên tựu kể từ thời Thái Tổ thiết kế và xây dựng.

Lê Hiến Tông cũng chính là ông vua trước tiên của triều Lê lại được đặt theo hướng về bên với đạo Phật: Ông cho tới xây đắp những năng lượng điện Thượng Dương, Giám Trị, Ðỗ Trị, Trường Sinh thực hiện khu vực nghỉ dưỡng, xem sách và không ăn mặn. Tuy nhiên ông cũng ko rời ngoài được lời nói phê của sử thần là tiếp tục ham phái nữ sắc rất nhiều nhằm cho tới nỗi bị bệnh trở nặng. Ông rơi rụng ngày 23 mon 5 năm Giáp Tý (1504), lâu 44 tuổi hạc. Lê Hiến Tông với 6 hoàng tử, con cái trưởng là An Vương Tuân, con cái loại nhì là Uy Mục Ðế Tuấn, con cái loại tía là Tự Hoàng Thuần, con cái loại tư là Thông Vương Dung, con cái loại năm là Minh Vương Trị, và con cái loại sáu là Tư Vương Dưỡng.

♦ Lê Túc Tông(1504):

Niên hiệu: Thái Trinh.
Sau 76 năm kể từ thời điểm Lê Thái Tổ đăng vương gây dựng triều Lê cho tới không còn đời Lê Hiến Tông, căn nhà Lê trải qua quýt một tầm lối đi lên, nhằm lại nhập lịch sử hào hùng dân tộc bản địa nhiều bậc vua hiền lành, nhiều ông vua sáng sủa, nhiều trở nên tựu bùng cháy về từng mặt mũi. Song kể từ tiếp sau đó, căn nhà Lê lao vào thời kỳ suy vong với những ông vua nhưng mà với thời hạn ko thể tẩy xoá được giờ xấu xa.

Sau khi Hiến Tông khuất, người tiếp vị ông là nam nhi loại tía thương hiệu là Thuần năm bại vừa vặn 17 tuổi hạc. Ðúng là Hiến Tông tiếp tục lựa chọn được người tiếp vị xứng danh. Vua Lê Túc Tông là kẻ dốc chí ham học tập, thân thuộc người hiền lành, vui sướng điều thiên xứng đáng là vị vua đảm bảo chất lượng lưu giữ nghiệp yên bình. Mẹ là Trang Thuận Hoàng thái hậu bọn họ Nguyễn, huý là Hoàn, người xã Bình Lăng, thị xã Thiên Thi (Hưng Yên), đăng vương ngày 6 mon 6 năm Giáp Tý (1504), cho tới mon 11 năm bại vua sai sứ thần Nguyễn chỉ bảo Kê đem những biểu xin xỏ phong vua mới nhất tuy nhiên Sứ thần ko qua quýt ngoài quan ải biên cương thì tiếp tục nên thay đổi tờ biểu không giống, cáo phó vua mới nhất và xin xỏ phong cho tới vua tiếp sau, bởi vì Túc Tông tiếp tục khuất.

Túc Tông rơi rụng ngày 7 mon 12 năm Giáp Tý (1504), thực hiện vua được 6 mon.

♦ Lê Uy Mục(1505-1509):

Niên hiệu: Ðoan Khánh.
Túc Tông không tồn tại con cái nối nghiệp nên trước lúc rơi rụng tiếp tục truyền ngôi lại cho những người anh loại nhì của tớ là Tuấn. Tuấn còn mang tên huý nữa là Huyên, sinh ngày 5 mon 5 năm Mậu Thân (1488), là con cái của Chiên Nhân Hoàng thái hậu bọn họ Nguyễn, huý là Cận, người xã Phù Chẩn, thị xã Ðông Ngàn (nay nằm trong Ðông Anh, Hà Nội).

Sau khi vua Túc Tông khuất, nhập triều có tương đối nhiều phái giành giật ngôi báu, Thái Hoàng thái hậu (Mẹ của vua Hiến Tông, bà của Túc Tông) thì mong muốn lập Lã Côi Vương vì thế bà nhận định rằng Tuấn là con cái của kẻ tỳ thiếp ko xứng danh được nối ngôi, trong những khi bại thì u nuôi của Tuấn là Kính Phi (họ Nguyễn người xã Hoa Lăng, thị xã Thuỷ Ðường) và nội thần Nguyễn Như Vi mong muốn lập Tuấn (tức Uy Mục). Ý lăm le của Thái hoàng Thái hậu ko trở nên, sau thời điểm đăng vương, Uy Mục sai thịt Thái hoàng Thái hậu và hàng loạt đại thần đang không cỗ vũ bản thân như Ðàm Văn Lễ, Nguyễn Quang Bật...Uy Mục lấy hiệu là “Quỳnh Lâm động chủ”. Từ khi đăng vương Uy Mục trở nên người ham rượu trà, gái đẹp mắt quí thịt người.

Ðêm nào là Uy Mục cũng nhập cung cùng theo với nô tỳ tu rượu vô giới hạn, ai say thì thịt. Quyền hành nhập triều rớt vào tay bọn họ nước ngoài. Phía Ðông thì xã Hoa Lăng (Quê u nuôi), phía Tây thì xã Phù Chẩn (quê u đẻ), đều thường xuyên cậy quyền thế, dìm hãm thần liêu, với khi vì thế tư ý nhưng mà thịt kinh sinh dân, với khi sử dụng ngón kín nhưng mà yêu thương sách chi phí của: phàm thú vật hoa mầu của dân gian trá đều cướp cả; căn hộ ai với dụng cụ quý thì đều khắc ghi chữ nhập nhằm lấy. Uy Mục còn rời khỏi mệnh lệnh cho tới thịt không còn những người dân Chiêm bị tóm gọn thực hiện gia nô trong những trang viên của những thế gia, công thần.

Sự tàn bạo quá xứng đáng của Uy Mục tiếp tục gây ra một làn sóng bất bình nhập dân bọn chúng và nhập sản phẩm ngũ quan liêu lại, dòng sản phẩm dõi bọn họ Lê. Tháng 11 năm Kỷ Tỵ (1509), được sự hỗ trợ của Nguyễn Văn Lăng (là bà con cái với Trường lạc Hoàng thái hậu - người đã biết thành Uy Mục cho tới tiến công dung dịch độc chết), Giản tu Công Oanh fake xưng là Cẩm giang vương vãi dựng cờ chiêu phủ. Từ Tây Ðô, Giản Tu Công Oanh đem quân rung rinh lại Ðông Kinh (Hà Nội), bắt được và bắt Uy Mục tự động tử mon 12 năm Kỷ Tỵ (1509) Giản Tu Công Oanh cho những người lấy súng rộng lớn, bịa đặt xác Uy Mục nhập mồm súng, súng nổ thực hiện tan tro cốt, chỉ lấy tro tàn mang về chôn bên trên quê u Uy Mục là xã Phù Chẩn, giáng Uy Mục xuống thực hiện Mẫn Lệ Công. Ðến năm Ðinh Sửu (1517) vừa được truy tôn là Uy Mục đế.

Như vậy Uy Mục đế ở ngôi 5 năm lâu 22 tuổi hạc, sử thần triều Lê bàn rằng: “Mẫn Lệ Công tin tưởng nước ngoài quí, bạo ngược vô đạo, thịt kinh tôn thất, tàn kinh dân chúng, tự động chuốc hoạ bại vong, chẳng cũng xứng đáng sao”.

♦ Lê Tương Dực (1510-1516):

Niên hiệu: Hồng Thuận.
Lê Tương Dực huý là Oánh, lại mang tên nữa là Trừ, là con cháu nội Lê Thánh Tông, con cái loại nhì của Kiến Vương Tân. Ông sinh ngày 25 mon 6 năm Ất Mão (1455). Mẹ là Huy kể từ loài kiến Hoàng thái hậu, bọn họ Trịnh huý là Tuyên, người xã Thuỷ Chú, thị xã Lôi Dương (tức Thọ Xuân, Thanh Hoá). Dưới thời vua Hiến Tông, ông được phong là Giản Tu Công. Ðến khi Uy Mục đế thịt kinh công thần và người tôn thất, ông cũng trở thành bắt giam cầm, tuy nhiên như mong muốn trốn bay chạy nhập Tây Ðô (Thanh Hoá). Tháng 11 năm 1509, ông cùng theo với Nguyễn Văn Lăng và những triều thần đem quân rời khỏi Ðông Kinh thịt Uy Mục rồi tự động lập thực hiện vua.

Sau khi đăng vương mon Giêng năm Canh Ngọ (1510), bàn công những người dân ứng nghĩa, ông cho tới Nguyễn Văn Lăng thực hiện Nghĩa Quốc công, những người dân khác ví như Nguyễn Hoàng Du, Trịnh Huy Ðại và Trịnh Duy Sản cũng khá được phong chức tước đoạt không giống nhau.

Một việc thực hiện xứng đáng lưu ý có một không hai của vua Tương Dực là ban “Trị bình bảo phạm”, bao gồm 50 điều nhập tháng bốn năm Tân Mùi (1511) nhập bại nêu lên việc gia tăng kỷ cương, giáo hoà, cảnh giác hình trị nhằm ngăn chặn lòng dân, xử lý hiện tượng rối loàn mục lát vì thế đời Ðoan Khánh tạo ra. Song ngoài các việc thực hiện bên trên, Lê Tương Dực ko ganh đua thố thêm thắt được việc gì ví dụ nhằm xử lý hiện tượng non sông càng ngày càng thêm thắt láo lếu loàn. Các cuộc nổi dậy của những lực lượng phong loài kiến khu vực càng ngày càng mở rộng...

Không những thế, bạn dạng thân thuộc Lê Tương Dực cũng nhảy vào tuyến đường ăn nghịch tặc truỵ lạc. Chẳng thế nhưng mà mon Giêng năm Quý Dậu (1513) chánh sứ căn nhà Minh là Trần Nhược Thuỷ và phó sứ là Phạm Hi Tăng quý phái phong cho tới Tương Dực thực hiện An Nam Quốc Vương tiếp tục thấy Tương Dực nhưng mà nhận xét: “Quốc Vương An Nam mặt mũi thì đẹp mắt nhưng mà người nghiêng, tính quí dâm, là vua heo, loàn vong sẽ không còn bao lâu!”.

Quả vậy, mon 5 năm Giáp Tuất (1514) vua nghe lời nói tâu của Hiệu uý Hữu Vinh, thịt bị tiêu diệt 15 vương vãi công, cho tới gọi những nô tỳ của Mẫn Lệ Công và triều trước nhập nhằm tư thông. Năm Bính Tý (1516) vua cho tới đắp điếm trở nên bao nhiêu ngàn trượng, vây hãm cả năng lượng điện Tường Quang, quán Trấn Vũ, miếu Thiên Hoa... Chắn ngang sông Tô Lịch ... Lại thực hiện năng lượng điện rộng lớn trăm nóc, đóng góp thuyền chiến, sai bọn phái nữ sử túa truồng chèo thuyền ở Hồ Tây nằm trong vua vui chơi, lấy thực hiện yêu thích.

Bấy giờ trước tình hình bại, những gia thế phong loài kiến khu vực như Trần Cảo nổi lên. Trịnh Duy Sản rất nhiều lần can ngăn, vua ko nghe lại còn đem Sản rời khỏi tiến công bởi vì trượng. Duy Sản bàn nằm trong một vài triều thần khác ví như Lê Quang Ðộ, Trịnh Chí Sâm mưu lược việc truất phế lập. Tháng 4 năm Bính Tý (1516), Trịnh Duy Sản sai người đâm bị tiêu diệt Tương Dực, đem thiêu xác. Khâm Ðức Hoàng hậu cũng tự động nhảy nhập lửa nhưng mà bị tiêu diệt. Quân sĩ đem quan liêu tài về, chôn ở lăng Ngự Thiên, giáng Tương Dực xuống thực hiện Linh Ẩn Vương.

Như vậy Tương Dực ở ngôi được 7 năm, lâu 24 tuổi hạc.

♦ Lê Chiêu Tông(1516-1522): Niên hiệu: Quang Thiệu.
Vua huý là Y, lại mang tên nữa là Huệ, con cháu tứ đời của Lê Thánh Tông, con cháu đích tôn của Kiến vương vãi Tân, con cái trưởng của Cẩm giang vương vãi Sùng, Mẹ là Hoàng hậu Trịnh Thị Loan, người xã Phi Bạo, thị xã Thanh Chương (Nghệ An). Ông sinh ngày 4 mon 10 năm Bính Dần (1506). Khi Tương Dực đế bị thịt năm Bính Tý (1516) không tồn tại con cái nối, quan liêu đại thần là Lê Nghĩa Chiêu, Trịnh Duy Sản đón lập lên thực hiện vua, khi bại ông mới nhất 11 tuổi hạc. Nhưng khi bại kinh trở nên bị tàn huỷ, Trịnh Duy Sản nên rước vua nhập Tây Kinh. Trần Cảo thấy tháng trở nên quăng quật ko đã sở hữu lấy và tự động xưng thực hiện vua. Thấy vậy triều đình sai Trịnh Duy Sản, Nguyễn Hoàng Dụ, Trịnh Tuy... vây tiến công Trần Cảo. Trần Cảo nên chạy lên khu đất Lạng Nguyên (Lạng Sơn). Triều đình Lê sau thời điểm dẹp tan được loàn Trần Cảo thì nội cỗ lại càng lục sục, tiến công thịt cho nhau. Anh Hoà hầu Nguyễn Hoàng Dụ và Vĩnh Hưng bá Trịnh Tuy đem quân tiến công nhau miên man. Dân bọn chúng đau đớn sở cảnh tao loạn, đầu rơi tiết chảy...”Giặc bên phía ngoài ko yên tĩnh, những triều thần tiến công, thịt cho nhau bên dưới cửa ngõ khuê tứ, tiết giây lênh láng vùng kinh sư, mặt mũi trời vàng tối, vận nước ngày 1 suy”.

Trước tình hình bại, Nho giáo ngày 1 suy vi. Nhường khu vực cho tới Phật giáo và Ðạo giáo với mọi loại yêu thuật càng ngày càng cải cách và phát triển.

Trong số những gia thế phò lập vua, từng người đều phải có những mưu lược vật riêng biệt. Càng về sau, bởi vì tài năng quân sự chiến lược nổi trội và sự láu lỉnh tóm gọn quyền bính, Mạc Ðăng Dung càng ngày càng trở nên một hero trụ cột nhập triều. Vua Lê Chiêu Tông nên tự động thân thuộc hành cho tới phủ đệ của Mạc Ðăng Dung gia phong cho tới ông thực hiện Thái Phó...Quyền uy của Mạc Ðăng Dung ngày 1 rộng lớn, người người đều thiên về bọn họ Mạc. Ðăng Dung cho tới con cái gia nuôi nhập hầu nom coi năng lượng điện Kim Quang. Từ bại Ðăng Dung quốc bộ thì che lọng phượng dát vàng, lên đường thuỷ thì sử dụng thuyền dragon chạc kéo, rời khỏi nhập cung cấm như lên đường nhập khu vực ko người, ko kiêng khem kinh gì...

Trước tình cảnh ấy, vua Chiêu Tông mưu lược ngầm với Trịnh Tuy lần cơ hội triệt phá gia thế của mình Mạc. Kế hoạch bị vỡ lở, vua nên quăng quật chạy ngoài kinh trở nên Mạc Ðăng Dung bèn với mọi triều thần không giống lập em của Chiêu Tông thương hiệu là Xuân đăng vương vào trong ngày 1 mon 8 năm Nhâm Ngọ (1522). Chiêu Tông thì bị giáng xuống thực hiện Ðà Dương vương vãi rồi bị thịt. Như vậy Chiêu Tông ở ngôi được 7 năm, lâu 26 tuổi hạc.

♦ Lê Cung Hoàng(1522-1527):

Niên hiệu: Thống Nguyên.
Vua mới nhất mang tên là Xuân, còn mang tên nữa là Khánh, con cháu tứ đời của Thánh Tông, là em nằm trong u với Chiêu Tông, sinh ngày 26 mon 7 năm Ðinh Mão (1507). Khi Chiêu Tông chạy ngoài hoàng cung, Mạc Ðăng Dung lập ông lên thực hiện vua, khi bại 16 tuổi hạc. Vì kinh Chiêu Tông ở ngoài hiệu triệu binh mã về tiến công nên Mạc Ðăng Dung không đủ can đảm đóng góp bên trên kinh trở nên nhưng mà đón nhà vua Xuân về Gia Phúc (Hải Dương) và gửi không còn của báu nhập trở nên về đấy, phong quan liêu tiến thủ tước đoạt cho những quan liêu. Sau khi vượt qua những cánh quân Cần vương vãi của Chiêu Tông, ngày xuân năm Quý Mùi (1523) Ðăng Dung trả vua Cung hoàng về đóng góp ở hành dinh cơ Bồ Ðề, cho những quan liêu nhập chầu. Năm bại chiều đình vẫn cho tới hé khoa ganh đua mùi hương, ganh đua hội ở kho bãi thân thuộc sông Nhị. Tháng 7 năm bại, Ðăng Dung sử dụng chiếu mệnh lệnh của Cung đế, truất phế quăng quật vắng tanh mặt mũi Chiêu Tông xuống tước đoạt Ðà Dương vương vãi. Năm sau, Giáp Thân (1524) Ðăng Dung tự động bản thân thăng lên tước đoạt Bình Chương quân quốc trọng sự Thái phó Nhân quốc công. Tháng 10 năm Ất Dậu (1525) Ðăng Dung tự động thực hiện đô tướng mạo dẫn toàn bộ thủy lục quân nhập tiến công Thanh Hoá. Vua Chiêu Tông bị tóm gọn trả về kinh sư, và bị thịt nhập mon 12 năm Bính Tuất (1526).

Sau sự khiếu nại bi thảm bại, Ðăng Dung tháo lui về Cổ Trai tuy nhiên trong thực tiễn vẫn khắc chế triều đình. Năm Ðinh Hợi (1527), Ðăng Dung tự động thăng tước đoạt Thái sư An Hưng vương vãi, gia thêm thắt cửu tứ. Tháng 4 năm Ðinh Hợi (1527), Cung Hoàng sai Trùng dương hầu Vũ Hữu, Lan Xuyên bá Phan Ðình Tá và Trung sứ Ðỗ Hiếu Ðễ cố kỉnh cờ mao tiết đem kim sách và nón áo dù lọng, đai ngọc, kiệu tía, quạt vẽ, nghiền tía cho tới xã Cổ Trai, thị xã Nghi Dương tấn phong Mạc Ðăng Dung thực hiện An Hưng vương vãi. Ðăng Dung tiếp đón sứ cỗ của phòng vua ở bến đò An Tháp thị xã Tân Minh (Tiên Lãng, Kiến An ngày nay).

Mặc mặc dù được vua ân sủng trọng đãi và phó thác trách nhiệm, Mạc Ðăng Dung vẫn ko chịu đựng tạm dừng ở tước đoạt vương vãi, nhưng mà vẫn nhất quyết chớp thời cơ giành ngôi đế cho tới bọn họ Mạc. Ngày 15 mon 6 năm Ðinh Hợi (1527), Mạc Ðăng Dung kể từ Cổ Trai nhập kinh bắt vua nên nhường nhịn ngôi, giáng vua Lê xuống thực hiện Cung vương vãi, bắt giam cầm vua cùng theo với Hoàng thái hậu ở cung Tây Nội, tiếp sau đó vài ba mon buộc Thái hậu và Cung vương vãi nên tự động tử. Như vậy là Cung hoàng ở ngôi được trúng 5 năm, lâu 21 tuổi hạc.

Như vậy là triều Lê Tính từ lúc Lê Thái Tổ đăng vương (1428) cho tới Cung Hoàng (1527) bao gồm 10 đời vua, cả thảy trúng 100 năm. Nếu tính cả thời hạn Lê Lợi dấy quân xưng là Bình Ðịnh vương vãi năm Mậu Tuất (1418) nằm trong là 110 năm. Ðây là thời kỳ những vua Lê được cầm đầy đủ quyền thống trị non sông. Các căn nhà sử học tập gọi là thời Lê Sơ nhằm phân biệt với Lê Trung Hưng về sau.